تا سال ۲۰۲۵ كمبود آب گریبان دو میلیارد نفر را می گیرد

محمدرضا سعید آبادی در دومین سمپوزیوم بین المللی مهندسی محیط زیست كه در دانشگاه صنعتی خواجه نصیر طوسی هم زمان با روز هوای پاك برگزار شد....

محمدرضا سعید آبادی در دومین سمپوزیوم بین المللی مهندسی محیط زیست كه در دانشگاه صنعتی خواجه نصیر طوسی هم زمان با روز هوای پاك برگزار شد با بیان اینكه تا پایان قرن حاضر كره زمین بین ۱/۱ درجه تا ۴/۶ درجه سانتی گراد افزایش دما دارد، گفت: در حال حاضر یك سوم از كره زمین برابر با چهار میلیارد هكتار تحت تاثیر بیابان زایی قرار دارد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، او ادامه داد: در پایان قرن بیستم حدود یك میلیارد نفر در ۱۱۰ كشور با خطرات بیابان زایی روبرو بودند و تخمین زده می شد تا سال ۲۰۵۰ دو برابر این تعداد یعنی دو میلیارد نفر با این خطر دست و پنجه نرم كنند.

دبیركل یونسكو در ایران گفت: جنگل زدایی با سرعتی معادل ۱۳ میلیون هكتار در سال در حال گسترش است به ویژه اینكه این جنگل ها دارای بیشترین تنوع زیستی در جهان بوده و می تواند به مبارزه با تغییر اقلیم كمك كند و بهترین تدابیر دفاعی در مقابل فرسایش خاك و تخریب و تجزیه آن هستند.

سعیدآبادی تصریح كرد: تا سال ۲۰۲۵ تعداد دو میلیارد نفر از ساكنان زمین با مشكلات كمبود آب دست و پنجه نرم می كنند و از ۲۴سرویس اكوسیستم ارزیابی شده در حال حاضر ۱۵ اكوسیستم در روند زوال و كاهش قرار دارند.

او ادامه داد: نگرانی زوال تنوع زیستی از نگرانی های مهم جامعه بشریت است زیرا تنوع زیستی نه فقط برای زندگی بشر لازم و ضروری است بلكه حفاظت از تنوع زیستی نیز به عنوان حفاظت از همه عناصر زندگی و حیات امری پسندیده است.

دبیركل یونسكو در ایران با تاكید بر اینكه روند كاهشی فراوانی گونه های حیوانات وحشی از بین سه هزار گونه نشان دهنده ۴۰ درصد كاهش بین سال های ۱۹۷۰ تا ۲۰۰۰ است، گفت: گونه های زیادی از حیوانات در خطر انقراض قرار دارند و از میان ۲۹۲ سیستم رودخانه های بزرگ كه ارزیابی شده است فقط ۱۲ درصد از آنها تحت تاثیرات تخریبی سد واقع نشده است.

او ادامه داد: افزایش بی رویه صید ماهی باعث كاهش فراوانی بعضی از گونه های ماهی شده است و در منطقه اقیانوس شمالی تعداد ماهیان بزرگ به دو سوم طی ۵۰ سال گذشته كاهش یافته است.

او ادامه داد: تقاضای جهانی برای بهره برداری از منابع طبیعی ۲۰ درصد بیشتر از ظرفیت تنوع زیستی كره زمین برای تجدیدپذیری و نو شدن است.

سعیدآبادی سپس به بررسی جهات مثبت در زمینه حفاظت از تنوع زیستی پرداخت و گفت: تعداد و وسعت مناطق حفاظت شده در حال افزایش است اگرچه بیشتر این مناطق پایین تر از هدف تعیین شده یعنی محافظت از ده درصد از وسعت این مناطق است.

او ادامه داد: اكوسیستم های دریایی از لحاظ حفاظت بسیار پایین هستند و فقط شش دهم درصد از سطح اقیانوس ها به طور ویژه حفاظت شده است.

او ادامه داد: با توجه به اطلاعات موجود و ارزیابی های جهانی این پیام مشترك قابل درك است كه تنوع زیستی در همه سطوح رو به كاهش است و برای توقف یا برگشت این روند كاهش باید به ایجاد مناطق حفاظت شده،مدیریت منابع و برنامه های جلوگیری از آلودگی توسل جست.

سعیدآبادی گفت: جنگ انسان با طبیعت و محیط زیست جهانی و اقدام برای صلح انسان با طبیعت و محیط زیست نیز باید جهانی باشد. برای صلح انسان با كره زمین نیازمند متخصصان، كارشناسان و برنامه ریزان و تصمیم گیرانی هستیم تا پیوندهای چند بعدی و چند لایه فرهنگ، توسعه و محیط زیست را بدانند.

دبیركل یونكسو در ایران گفت: از آنجا كه چالش ها و مشكلات پیش رو جهانی و چندبعدی است حل آنها نیز نیازمند عزم جهانی و چندبعدی نگری است. نیازمند خرد و دانشی هستیم كه میان اولویت های توسعه و اولویت های محیط زیست و میان نگرانی های توسعه مدار و نگرانی های محیط زیست محور پیوند ایجاد كند.

او گفت: كره زمین تصویر بشر در آینه است اگر زمین تنوع زیستی و محیط زیست ما مجروح شود ما مجروح شده ایم اگر به آنها آسیبی برسد در واقع به نوع بشر آسیب رسیده است. بنابراین برای داشتن جهانی پایدارتر، سالم تر و ایمن تر و برای تغییر جهت از وضعیت كنونی باید آموزش، علوم طبیعی، علوم اجتماعی، علوم انسانی و فرهنگ به كار گرفته شوند.

سعیدآبادی گفت: برای تغییر فرهنگ جنگ با طبیعت به فرهنگ صلح با طبیعت نیازمند آینده نگری، پردازش تصویری مطلوب از آینده و ایستادگی، عزم و اراده هستیم تا چه حد آمادگی این تغییر فرهنگ وجود دارد. ساختار، بودجه و اذهان ما برای مواجهه با تهدیدات نظامی آماده است، برای دفاع از مرزها آماده ایم، برای بسیج امكانات انسانی و غیرانسانی آمادگی داریم اما هنوز ساختارهای ضروری، بودجه لازم و حتی آگاهی لازم برای مواجهه با تهدیدات و خطرات زیست محیطی را نداریم.

دبیركل یونسكو در ایران تصریح كرد: برای تغییر وضع موجود نیازمند استراتژی های انتقالی هستیم كه ما را از این وضعیت به وضعیت بهتر منتقل كند. این استراتژی ها می بایست حداقل بر چهار فرضیه استوار باشد كه عبارتند از استراتژی های انتقالی برای آنكه معنادار باشند باید چند دهه را شامل شوند.

او ادامه داد: در تعیین هزینه های انتقالی و سازگاری فنی كشورهای صنعتی و توسعه یافته باید سهم بیشتری را تقبل كنند.

او سومین استراتژی انتقالی را به چگونگی دگرگونی های نهادی، تدوین مجموعه ای از سیاست های چندبعدی و هدایت رشد و توسعه در مسیری جدید مرتبط دانست.

سعیدآبادی گفت: استراتژی های انتقالی باید با استفاده از تكنیك هایی كه دارای بار محیط زیستی هستند و همچنین گزینش های صحیح محلی و تغییر شیوه های زیست، الگوهای مصرف را اصلاح كند.

دبیركل یونسكو در ایران گفت: در چارچوب چنین استراتژی هایی اهداف هم گرا ولی الزامات متعدد و متفاوت وجود دارد اگر رفاه جهانی به عنوان مسئولیت های مساوی شمال و جنوب تفسیر شود مفهوم گمراه كننده ای است زیرا آلودگی های زیست محیطی ناشی از بقا و آلودگی های زیست محیطی ناشی از فراوانی و مصرف بی رویه را نمی توان یكسان تلقی كرد.

او ادامه داد: نحوه دستیابی به علم و تكنولوژی یكی از تعارضات و چالش های عمده جنوب و شمال است و اتخاذ روش های تجاری انعطاف پذیر در مورد انتقال تكنولوژی از سوی شمال، تقویت توان پژوهشی و آموزش جنوب كه برای شناخت الگوهای ابتكاری مصرف منابع در اكوسیستم ها و شرایط فرهنگی متفاوت اهمیت دارد و همچنین انتقال تكنولوژی های مربوط به كنترل آلودگی ها، شیوه های بازیافت ضایعات و ذخایر آب از مسئولیت های شمال است.

او گفت: همچنین كشورهای جنوب باید با دیدگاهی روشن در مورد روند توسعه كه خود با شرایط اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی هر كشور انطباق داشته باشد در دستیابی به اهداف زیست محیطی گام بردارند. جنوب تا آنجا كه مربوط به محیط زیست است بایستی در برابر وسوسه منافع اقتصادی و اجتماعی كوتاه مدت كه برآیند تخریب سرمایه ها و ذخایر طبیعی و وارد كردن آنها در چرخه درآمدهای جاری مقاومت كند.

دبیركل یونسكو در ایران گفت: اگرچه پیشرفت در مسیر انتقالی تا حد زیادی به توانایی و تعهد كشورهای مختلف در تدوین استراتژی های ملی هماهنگی با مجموعه عوامل طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و همچنین اجرای آنها بستگی دارد لیكن اتخاذ اقداماتی در سطح جهان نیز ضروری است.

او ادامه داد: سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسكو) به همراه سازمان های ملل متحد در چارچوب هدف هفتم از اهداف توسعه هزاره یعنی پایداری محیط زیست، اقداماتی همچون «دهه بین الملل آموزش برای توسعه پایدار ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴، ایجاد كرسی های آموزشی و پژوهشی یونسكو در زمینه محیط زیست در دانشگاه های سراسر جهان، تولید كیت های آموزشی ، در دسترس گذاشتن منابع آموزش باد در حوزه زیست محیطی، بسته های آموزشی برای روزنامه نگاری علمی و چگونگی تولید و پخش خبر در حوزه علم و محیط زیست، ایجاد وب گاهی برای تبادل اطلاعات و تجربیات در حوزه آموزش محیط زیست، نام گذاری سال ۲۰۱۰ به نام سال بین المللی تنوع زیستی و ایجاد برنامه های بین المللی انسان و كره زمین، اقیانوس شناسی و آب انجام داده است.»

او ادامه داد: تحقق توسعه پایدار با لحاظ كردن نگرانی های زیست محیطی نیازمند مشاركتی دو سویه است از نظر مكانی این مشاركت باید بین تمام انسان های ساكن بر روی كره زمین برقرار شود و از لحاظ زمانی نیز لازم است چنین مشاركتی بین نسل حاضر و نسل های آینده به وجود آید. بنابراین توسعه رها از اسارت طبیعت باید هدف جهان باشد، زمین باغچه ماست باید از تخریب و صدمه زدن به آن دست برداریم. باید با هم و در كنار هم این باغ را بپرورانیم تا آن را در نهایت آراستگی به فرزندان خود منتقل كنیم.